|
DE KERSTSTAL
Een kerststal is een groep beelden van mensen en dieren rond Jezus als
baby. Alle figuren leggen uit dat er iets bijzonders is aan dit pasgeboren
kind. God is mens geworden en heeft als mens onder ons gewoond.
In de loop van de tijd zijn er steeds meer figuren in de kerststal
bijgekomen.
 Kribbe
Op de eerste kerstvoorstellingen in de oudheid is alleen Jezus te zien als
kind in de kribbe. Jezus ligt als een pasgeboren baby in doeken gewikkeld.
Vaak lijkt de kribbe meer op een stenen altaar dan op een wieg. Daar ligt
hij dan op, goed ingepakt als een mummie. Andere keren ligt hij in de
kribbe, met open armen of gevouwen handen.
 Kind
Later wordt Jezus afgebeeld op de schoot van Maria. Als baby of als jong,
stevig kereltje. Soms ligt hij aan Maria’s borst, soms in haar armen. Maar
soms ook gewoon op de grond. In de middeleeuwen is Jezus van was
geboetseerd. Hij wordt als een pop aangekleed met hele dure kleren.
Daardoor is baby Jezus soms nog groter dan zijn moeder Maria.
Os en ezel
Bij de kribbe staan een os en een ezel. Deze dieren zijn de eerste die het
kind zien. Een os en een ezel zijn gewone, eenvoudige dieren. God wordt
mens te midden van gewone mensen en dieren.
Maria en Jozef
Later komen de beelden van Maria en Jozef er bij. Vooral de plaats van
Maria wordt steeds belangrijker. Soms wordt ze afgebeeld op een soort
kraambed. Ze buigt zich over het goddelijk kind, raakt het aan of houdt
het kind op schoot. Jozef staat er bij. Soms ondersteunt hij zijn hoofd,
omdat hij het bijzondere niet kan begrijpen. Aan de houding van Maria en
Jozef is te zien dat ze liefde en zorg hebben voor het kleine kind. Maria
zit soms ook geknield naast de kribbe.
 Herders
en engelen
Jezus is geen gewoon kind, maar heeft bijzondere betekenis voor herders en
andere mensen die er niet bij mogen horen. Hij wordt gezien als de
Verlosser waar zij al zo lang op wachten. Dat het om een kind van God
gaat, zie je aan de lichtstralen om hem heen. De herders volgen de
aanwijzingen van de engel. Ze gaan het kind bezoeken en vallen eerbiedig
op hun knieën. De engelen vormen een hemelkoor en zingen. Ze komen het
kind aanbidden.
|
|
 De
drie wijzen
De drie wijzen of koningen komen van ver. Hun komst bij de kribbe betekent
dat Jezus niet alleen voor joden maar voor alle mensen is geboren. De
wijzen of koningen is men gaan zien als vertegenwoordigers van de drie
bekende continenten: Azië, Afrika en Europa. Daarom wordt één van de drie
als bruine, één als zwarte en één als blanke koning afgebeeld. Ze krijgen
namen en leeftijden: Caspar is een jongeman van 20, Melchior is een
grijsaard van 60 en Balthasar is een man in de kracht van zijn leven, 40
jaar.
 Geschenken
Men heeft veel nagedacht over de betekenis van de geschenken, goud,
wierook en mirre. Volgens Bernardus, een heilige uit de middeleeuwen, is
goud bedoeld om het arme gezin te helpen, dient mirre tegen het ongedierte
en is wierook tegen de stank in de stal.
Meer weten:
©
Missio Nederland 2013
|